Τι είναι η Δυσορθογραφία;
Η δυσορθογραφία είναι η ειδική μαθησιακή δυσκολία που σχετίζεται με την επίμονη δυσκολία ανάπτυξης δεξιοτήτων ορθογραφημένης γραφής.
Με τον όρο ορθογραφημένη γραφή εννοούνται
- η ακριβής κωδικοποίηση κάθε ήχου σε μία λέξη με το αντίστοιχο γράφημα (π.χ. λ-α-γ-ό-ς και όχι λ-α-χ-ό-ς)
- η σωστή εφαρμογή των ορθογραφικών κανόνων στα διάφορα μέρη του λόγου -ρήματα, ουσιαστικά, μετοχές, επίθετα, επιρρήματα- πχ. Τα ρήματα σε -ίζω γράφονται με <ι>, καθώς και τα παράγωγά τους, όπως μετακομ-ίζω, μετακόμ-ιση.
- η σωστή επιλογή των γραφημάτων (ο/ω, ι/η/υ/ει/οι, αι/ε) στα θεματικά μέρη των λέξεων -ιστορική ορθογραφία- όπως η λέξη πηγ-ή και τα παράγωγά της πηγ-άζω, πηγ-άδι.
- η ορθή χρήση του τόνου
- η ορθή χρήση των σημείων στίξης
Όπως επισημαίνουν οι Πρωτόπαππας και συν (2013)
Η ελληνική γλώσσα θεωρείται σχετικά διαφανής από ορθογραφική άποψη. Μια πρόσφατη ποσοτική μελέτη υπολόγισε ότι η συνέπειά της είναι περίπου 95 % προς την ανάγνωση και περίπου 80 % προς την ορθογραφία (Protopapas & Vlahou, 2009). Υπάρχει επομένως μια σημαντική ασυμμετρία μεταξύ ανάγνωσης και ορθογραφίας, η οποία προκύπτει κυρίως από το γεγονός ότι υπάρχουν εναλλακτικές ορθογραφίες για τα φωνήεντα. Υπάρχουν 27 φωνήματα συμφώνων και 5 φωνήεντα στην τυπική νεοελληνική, τα οποία γράφονται με 24 γράμματα (συν μια τελική μόνο παραλλαγή). Αντιμετωπίζοντας τα γράμματα με διακριτικά ως ξεχωριστά γράμματα, υπάρχουν 84 γραφήματα (συμπεριλαμβανομένων των τυπικών διγράφων και άλλων συνδυασμών), που συμμετέχουν σε συνολικά 118 μοναδικές αντιστοιχίσεις γραφήματος-φωνήματος.
Επίσης, η ελληνική είναι μια πλούσια μορφολογικά γλώσσα, που σημαίνει ότι έχει πολύμορφο κλιτικό σύστημα και άρα έναν σημαντικό αριθμό κανόνων με βάση τους οποίους γράφονται οι λέξεις στις διάφορες μορφές τους (Ράλλη, 2005).
Οι ιδιαιτερότητες αυτές της νέας ελληνικής γλώσσας είναι που δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.